Beelaha Madigaan waxay kamid yihiin Beelaha wawayn ee Degen Somaliland Gaar ahaan Gobolada Maroogi jeex Gabilay iyo Awdal Beelahaasi oo qayb lixaadleh kazoo qaatay dib udhiskii iyo dib uheshii siintii somalind waayo Beelahaasi kama ay qayb qaadan dagaaladii sokeeye markaa taasina waxay jaanis usii say in ay dhex dhexaadiyaan oo ay isku soo dhaweeyaan beelihii kale ee Somaliland ee ay colaada ba,ani kadhaxaysay dabadeedna sidaasi ay kubilaaban tay inla qabto shirar beelihii Somaliland deganaa aayahooda ay kaga tashanayaan sida shirkii Burco 18kii may 1991 laga dhawaaqay gooni isutaaga Somaliland iyo shirkii Borame 1993kii ee aasaaska u ahaa nidaamka dawladnimo laguna soo doortay madaxwayne Maxamed X.ibraahin Cigaal Madax-Wayne ku xigeena loogu doortay C/Raxmaan Awcali Faarax Golahii hore ee Baarlamaanka iyo Golaha Guurtida Ee hada jooga.
Hadaba intaa wixii kadan beeyay waa la iska ilaaway beelaha madigaan xuquuqdoodiina waxay ku dhacday God dheer maalinta dan laga leeyahay ayuunbaa lagu Awr-Kacsadaa halkaasna waa lagu dhaafaa ,waxa arintaana markhaati cad kuugu ah Dawldihii kahoreeyay dawladan klmiye hogaaminayo ee madaxwaynaha uu kayahay Axmed maxamed maxamuud siilaanyo waxaay kulaan jireen beelahaa madigaan w/kuxigeen laakiin dawladan kulmiye beelahaa waa laga sifeeyay iskadaa wax kale sadexdaa Gobol ee ay dagan yihiin kuma laha isku duwe Gobol arintaasina waa arin uu ubadheedhay xisbiga Kulmiye Xisbigaa kulmiyana wuxu u cadeeyay beelaha madigaan in aanu waxba uga baahnayn taageero iyo cod midna .
Hadaba waxan leeyahay beelahaa madigaan ee deegaankaa balaadhan ee aan kor ku soo sheegay degan in ay tashadaan
1. In ay iskugu yimaadaan shirwayne qaran oo ay aayahooda kaga tashanayaan
2. In salaadiinta iyo cuqaasha beelahaasi ay cadeeyaan mawqifkooda kaga aadan xisbiga kulmiye ayna umadooda u hogaamiyaan meesha ay dantu ugu jirto cidii xuquuqdooda ay ka helayaana ay cod kooda siiyaan
3. hamoodina in aan is xigno muuse biixi iyo xisbiga kulmiye ee uu musharaxa kayahay yaanan la inigu sasaban isku deegaan ayaan waayo hadaan is xigno waa la arki lahaa beeshuna halkaa kuma dhacdeen cidii dantu inoogu jirto ayuunbaan raacaynaa aduunyada waxa lagu xisaabtamaa maxaa faa iido iigu jirta sadexda xisbi qaran ee somaaliland kii dani inoogu jirto ee aan xaqeena ka helayno ayuunbaan codkeena siinaynaa.
Qalinkii Maxamed Cumar Warsame (London, UK)